Świętochłowice - Forum bez polityki

Idzie to tyż posuchać na www.ojgyn.blog.onet.pl

Sam u nǒs fajrowali „Dziyń Kobiyt”. Nǒ, możno niy wszyjskie, bo sōm niyftore łoszkliwce, kierym sie tyn dziyń ciyngiym ze kōmunōm kupluje. Babeczki nasze niy dali sie tego fajeru wytargać i – jakech już sam gǒdǒł – fajrowali na cǒłki karpyntel. Tela, co wele tego świynta niyftore babskie cajtōngi bajstlujōm roztomajte ankyty, kōnkursy i co tam jesce inksze, coby ino ci jak nǒjwiyncyj iptōw sie te jejich cajtōngi lajstnyli. Tyż i we syjmie ciyngiym sie tam ło te „równouprawniynie” naszych babōw wadzōm, ale to już jes srogǒ polityka, chocia te maluśke, i jejich utrzidupskie, sōm nǒjbarzij zwadliwe i fest wargate.
I sam spōmnieli mi sie na isto gryfne kōnski, kiere pisǒł i berǒł jedyn szykowny Warszawiǒk Stefan Wiechecki – „Wiech”. Łod bajtla bocza jejigo gyszichty, możno już terǒzki niy tak blank gynał, ale zawdy, kej sie je spōmna, to na isto sie festelnie sōm do sia chichrōm. Jǒ to byda rzōndziōł we naszyj gǒdce i możno nie tak do łostatka gynał jak to tyn Wiech napisǒł. Tela terǒzki gǒdōm, coch to boczōł jesce łod bajtla, i coby mi sam żǒdyn niy przeciepowǒł, iże ze sia afa robia i chytōm sie cudzych gyszichtōw. To bydzie moja, tela, co tak na isto jōm tyn Wiechecki dǒwno, za starego piyrwyj... nō zarǒzki po tyj drugij wojnie, wypokopiǒł i we roztomatyj cajtōngach łogłosiōł. A idzie to możno jakosik tak:
Tak kejsik z rańca – kej jǒ już bōł na tych „świadczyniach przedemerytalnych” – przikwanckǒł ci sie ku mie jedyn mōj kamrat, stary knaker, kiery sie już blank dǒwno tymu łożyniōł. Widza, co jes jakisik snerwowany, jakisik ci tam mocka podhajcowany i ciepie mie na zesel jedyn taki farbisty cajtōng. Kapnōłech sie, co to jes cajtōng dlǒ bǒb ino niy miarkuja, po jakiymu łōn sie go lajstnōł? Ździebko mie to wyprościyło ale pytōm sie go opaternie:
– Franc, po jakiymu kupujesz take cajtōngi? Te babskie gyszichty cie tak fest rajcujōm, abo jak?
– Niy – pierōnym jankornie gǒdǒ tyn mōj kamrat. – To ino skuli tego, co my chopy muszymy czytać wszyjsko, bo inakszij biyda nōm. Mogymy wszyjsko, co my łod Jadama i Yjwy erbli na zicher do imyntu przedrzistać.
– Po jakiymu? Niy miarkuja. Ło czym ty gǒdǒsz?
– Anō, tōż kuknij na trzeciǒ zajta tego cajtōnga!
Badnōłech i czytōm, iże we jakisik ankycie (ja, to pǒradziesiōnt już lǒt sam u nǒs fōnguje) pytali sie babōw eźli łōnym majōm chopy we wszyjskich tych dōmowych robotach hilfować ? Takǒ zwada bǒła tyż niydǒwno we naszym Syjmie. Czytōm, a sam czǒrno na biǒłym jes naszkryflane cosik takigo:
– Jeżech wydanǒ już łod pōł roku i mojigo chopa takech gynał wytresiyrowała i wszyjskigo naumiała, iże terǒzki we chałupie robiymy wszyjsko wrōłz do kupy a łōnymu sie zdǒ, co to robi ze swojij niyprzimuszonyj uciychy.
Franc ino mrōnknōł cosik pod fusiskiym i pedziǒł:
– Tyż ci śniego, ze tego ślapitkorza, to ci jes na isto ciućmok i klipa.
Nale, czytōm dalszij a ta mamzela gǒdǒ tak:
– Mōj stary wstowo do roboty ło piōntyj z rańca, łodgrzywǒ sie na hajcōngu, uwarzōne jesce wczorej – hawerfloki...
– Nale śniego mamlas i lelek. Hawerfloki łodgrzywǒ, kiere na wieczōr uwarzōł chop dlǒ gansi lebo kacycōw.
Płaczka mu po licu śleciała i kǒże mi czytać dalszij:
– Pomywǒ szolki i talyrze, bo jǒ dziepiyro wstowōm ło siōdmyj.
Zdziebko sie tyn mōj kamrat snerwowǒł, dopolōł, ale kǒzǒł mi czytać dalszij.
– Mōj chop pucuje moji i swoji szczewiki, flikuje fuzekle, mǒ rǒd cǒłkǒ chałpa pośmiatać, wiyszǒ jesce gardiny po praniu i blank niy wyglōndǒ na takigo, coby niy bōł rǒd, coby bōł nabańturzōny skuli tego...
– Niy wyglōndǒ, niy wyglōndǒ! A kej mǒ wyglōndać? – nerwuje sie tyn mōj kamrat. – Czasu pierōnie przeca niy mǒ! Tu deliny powyciyrǒ, tu wybigluje sie hymdy i klajdy łod swojij staryj, laufki chytǒ we jeji sztrymfach, a ta jejigo mamzela bizygǒni i brzōnkǒ sie we prykolu; jesce łōnyj narychtuje śniǒdanie, a łōna ci go jesce spierōni, iże bōnkawa za zimno i... wartko tyrǒ do golaca.
– Cǒłkǒ robota potajlowanǒ – prawi dalszij Franc. – Kiej łōn wiyszǒ pranie na gōrze, to łōna robi sie tyn diosecki „manikure”. Kiej łōn bigluje, to łōna niy poradzi przijńść do sia, kiere kiecki bydōm latoś moderne: duge lebo te blank bez pympka?
– Jǒ sie tam Ojgyn tym ciarachym niy trǒpia. Łōn za ta swoja starǒ, za ta jejigo kalymba moge i dziecka na świat wydǒwać. Mie tam jes wszyjsko jedno. Ino, chopie, sam sie rozłajzi ło bezpieczyństwo nǒs wszyjskich, wszyjskich chopōw. Bo widza, co sie już i za mie moja starǒ tyż wziyna. Jakosik tak zeszły tydziyń we sobota moja starǒ dowo mi moje zoki, nawleczōnǒ jegła ze czǒrnōm niciōm, zicła mi sie na klinie i napoczynǒ mie tak, nikiej dlǒ szpasu, uczyć sztopować, ficować te moje zoki. Kukōm ci tak na nia, możno sie jakosik niymocnǒ na filipie zrobiyła, abo co? Ściepuja jōm ze tego klina, zoki wciepuja do waszkorbu i wartko wylazuja na piwo do naszygo zwykowego szynku.
– A na łodwieczerz Ojgyn juzaś. Jakiesik chichranie, zegōwkiym mie dlǒ szpasu praskła w łeb i kǒże mi nasze prykole narychtować do spaniǒ. Niy, cosik sam niy klapuje, biera pitōwa na łeb i kca tyrać po dochtora. Nō, i dziepiyro terǒzki moja starǒ pokǒzała mi tyn cajtōng we kierym jes gynał wyeklerowane jak ta istno naumiała swojigo chopa ficować zoki i sztrymfy.
– Możno to niy jes na isto, możno to jakosik ino jeji chwǒlba, możno sie ino tak przed kamratkami kwǒli?
– Niy, niy, tyn cǒłki wic, to jes ino we tym, co łōna jes dziepiyro łod pǒł roku wydanǒ, a terǒzki bez tyn babski cajtōng inksze baby bańtuje – pedziǒł Franc.
– A kiejby u nich na zicher tak bōło?
– Ło wiela tak na isto jes, to tyn istny musi już dzisiǒj kamratōw prosić, coby go fto zakatrupiōł, bo niy ma na co czekać; miłosiyrdziǒ na isto niy doczko!
Tak sie miarkuja, co niy wszyjskie chopy dajōm sie zbamōńcić, możno jesce jes pǒruch, kierzy sie jesce niy dajōm po gowie skǒkać. Nale, czasy sie wekslujōm i już niy ma tego, co bǒło we dǒwniyjszych familokach abo zidlōngach, kaj to kǒżdy we familiji miarkowǒł, co łōnymu sie przinǒleżi, co musi a co niy musi zrobić.

_________________
Ojgyn z Pnioków